Χρόνιος βήχας 

Βήχας που επιμένει; Η ιατρική επισκόπηση.

Ο Σπύρος Καραγιάννης, με πνευμονολογικό ιατρείο στη Λάρισα, απαντά στις ερωτήσεις σας, σχετικά με το σύνδρομο του χρόνιου βήχα

Τι είναι;

Είναι ο βήχας ο οποίος στους ενήλικες διαρκεί περισσότερο από 8 εβδομάδες. Ίσως είναι ο συχνότερος λόγος επίσκεψης στον πνευμονολόγο και πολλές φορές η διερεύνηση της αιτίας αποτελεί πραγματική πρόκληση.  

Η κλινική εικόνα των ασθενών είναι παρόμοια και συνήθως αναφέρουν υπερβολική ευαισθησία στην εισπνοή περιβαλλοντικών ερεθιστικών παραγόντων, όπως τα αρώματα, τα καθαριστικά και απορρυπαντικά (χλωρίνη),  και τον ψυχρό αέρα. 

Πόσο συχνό είναι το πρόβλημα;

Επηρεάζει το 5-10% του ενήλικου πληθυσμού και ανάλογα με τη σοβαρότητά του προκαλεί σημαντική έκπτωση στην ποιότητα ζωής με την εκδήλωση συννοσηροτήτων όπως ακράτεια, συγκοπή, βράγχος φωνής, οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν σε κοινωνική απομόνωση, κατάθλιψη και δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις.  

Η πλειονότητα των ασθενών που παρουσιάζονται με χρόνια βήχα είναι γυναίκες, συνήθως στην πέμπτη και έκτη δεκαετία της ζωής τους.  

Ποιες είναι οι κύριες αιτίες;

Η οπισθορινική έκκριση αποτελεί ίσως τη συχνότερη αιτία, ενώ ακολουθούν σε συχνότητα το άσθμα, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, ο μεταλοιμώδης βήχας και ορισμένα φάρμακα.  

Στις λιγότερο συχνές αιτίες περιλαμβάνονται η χρόνια βρογχίτιδα, οι βρογχεκτασίες, η εισρόφηση ξένου σώματος και τα νεοπλάσματα του πνεύμονα.  

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Το λεπτομερές ιστορικό και η ενδελεχής κλινική εξέταση θα αποκλείσουν αιτίες, οι οποίες εύκολα μπορούν να αποτελέσουν στόχο κατευθυνόμενης θεραπείας. Θα πρέπει αρχικά να αποκλειστούν νεοπλάσματα, εισρόφηση ξένου σώματος, λοίμωξη, καθώς και χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων τα οποία ενοχοποιούνται για πρόκληση χρόνιου βήχα.  

Από τις πιο χρήσιμες διαγνωστικές εξετάσεις είναι η ακτινογραφία θώρακος, καθώς και απλές εργαστηριακές εξετάσεις, όπως η γενική αίματος, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις θα απαιτηθεί αξονική τομογραφία θώρακος. Ο λειτουργικός έλεγχος της αναπνοής με σπιρομέτρηση αποτελεί πολύτιμη εξέταση στη διαγνωστική προσπέλαση, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί ενδοσκοπικός έλεγχος με βρογχοσκόπηση. 

Ποια είναι η θεραπεία;

Εξατομικεύεται ανάλογα με την υποκείμενη αιτία. Στην οπισθορινική καταρροή χορηγούνται συνήθως αντισταμινικά και αποσυμφορητικά του ρινικού βλεννογόνου, αν πρόκειται για αλλεργική ρινίτιδα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αντιβιοτικά φάρμακα, εφόσον η αιτία είναι μια λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού.  

Αν από τον κλινικοεργαστηριακό έλεγχο η αιτία αποδίδεται σε άσθμα, τότε χορηγούνται αντιασθματικά φάρμακα, όπως τα εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά και κορτικοστεροειδή. Στους ασθενείς με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση χορηγούνται αντιόξινα φάρμακα.  

Συνήθως στο θεραπευτικό πλάνο περιλαμβάνονται και μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις, όπως οι αλλαγές του τρόπου ζωής με διακοπή του καπνίσματος και την αποφυγή ερεθιστικών παραγόντων (όπως τα αρώματα, τα αλλεργιογόνα και τον κρύο αέρα).